|
1 februari t/m 4 mei 2025
Kunsthal KAdE start dit voorjaar met een solotentoonstelling
gewijd aan het werk van de Brits-Palestijnse kunstenaar Mona Hatoum. Onder de
titel Inside Out is werk te zien uit de hele carrière van de kunstenaar:
van haar performance en video's uit de jaren tachtig tot recente sculpturen,
installaties en werken op papier. Dit is het eerste grote overzicht van het werk van
de kunstenaar
in Nederland.
Hatoum werd geboren in Libanon als dochter van Palestijnse
ballingen en woont sinds 1975 in Londen. Haar werk draait om de spanning tussen
het concept ‘thuis’, ontheemding en ballingschap. Met een minimalistische
esthetiek en een poëtisch gebruik van het gewone, slaagt Hatoum erin om thema's
van wereldwijde conflicten om te zetten in fantasierijke sculpturen en
installaties die zowel meeslepend zijn als tot nadenken stemmen. Alledaagse
voorwerpen worden geëlektrificeerd, de aardbol is een zoemende rode neonkaart
en glazen vormen zitten opgesloten in kooiachtige structuren.
Thuis en conflict
Het concept 'thuis' is een terugkerend motief in Hatoums
oeuvre. Door het alledaagse en het doodgewone subtiel te manipuleren, zet
Hatoum het idee van 'thuis' als toevluchtsoord op zijn kop.
De kunstenaar neemt vaak vertrouwde huishoudelijke objecten als
vertrekpunt en transformeert ze in bedreigende sculpturen, alsof er een
onderstroom van vijandigheid en gevaar achter schuilt. Deze gechargeerde
situaties dagen de kijker uit om de relatie met de wereld om zich heen in vraag
te stellen en te heroverwegen.
Een kaasrasp wordt bijvoorbeeld uitvergroot tot het formaat
van een kamerscherm dat agressief door de ruimte snijdt (Paravent, 2008)
of is omgevormd tot een bed dat ongemak en pijn uitstraalt (Dormiente,
2008). Elektriciteit stroomt door een assemblage van keukengerei op een tafel,
waardoor het huiselijke verandert in een plek vol angst (Home, 1999).
Een grote houten keukenkast is tot in de kern verbrand en de verkoolde
fragmenten worden nog maar net bij elkaar gehouden door een delicaat rasterwerk
(Remains (cabinet), 2019).
Hatoums werk richt zich nooit op een specifiek conflict,
maar blijft gericht op een universele ervaring van oorlog en geweld en het
trauma van ballingschap en ontheemding dat het leven van mensen beïnvloedt.
Wereldbollen en cartografie
De wereldkaart is een onderwerp dat vaak terugkomt in
Hatoums werk. Een perfect voorbeeld is Hot Spot (2013), een grote
kooiachtige wereldbol van staal waarop de continenten in delicaat rood neon
zijn afgetekend. In militair jargon staat een 'hot spot' voor een gebied van
politieke of sociale onrust. Met de wereldbol die een intense rode gloed
uitstraalt, lijkt Hatoum te suggereren dat de hele planeet verwikkeld is in
conflict en onrust, terwijl de gloeiende continenten ook kunnen worden gezien
als een schrijnende verwijzing naar de opwarming van de aarde. In Map
(mobile) (2019) zijn de continenten van de wereldkaart uitgesneden in
glasplaat en met dunne kabels aan het plafond opgehangen. Door de luchtstroming
veranderen de continenten voortdurend van formatie, met de dreiging van een ramp
als de glaspanelen tegen elkaar botsen. Een andere wereldbol, Orbital III
(2018), is gemaakt van gebogen staven die het skelet van een wereldbol
vormen, onderbroken door brokken puin die een wereld in een permanente staat
van vernietiging suggereren.
Elleboogkerk
Voor de Elleboogkerk in Amersfoort creëerde Mona Hatoum de
nieuwe installatie Web (2025), een grootschalige constellatie van delicate,
transparante glazen bollen die verbonden door stalen draden de vorm
van een spinnenweb krijgen. Het schijnbaar precaire web, dat boven het hoofd hangt
en zich bijna over de hele ruimte uitstrekt, ziet er zowel fascinerend als
onheilspellend uit. Web kan worden gezien als een net dat van boven
op je af komt en een beklemmende, dreigende opsluiting aankondigt, maar kan
tegelijkertijd
worden ervaren als een ‘thuis’ of een plek van veiligheid. Dit herinnert ons
eraan dat spinnen hun web spinnen om hun prooi te vangen en te verstrikken.
Voor Hatoum symboliseert het web ook de onderlinge verbondenheid der dingen. De
glazen bollen fonkelen als dauwdruppels op het web, wat op een paradoxale
manier zowel verleidelijk is, als angstaanjagend. Web is een grimmige,
maar poëtische herinnering aan de fysiek en psychologisch beknellende ‘webben’
waar we in het leven doorheen moeten navigeren. Hatoum heeft het motief van het
web, in verschillende materialen, in haar hele oeuvre gebruikt om thema's als
verwaarlozing, nietsdoen, mobiliteit en controle te verkennen.
Inside Out
De titel van de tentoonstelling is ontleend aan het werk Inside Out (concrete)
(2019), een 'wereldbol' die volledig bedekt is met een circuitpatroon dat doet
denken aan ingewanden of hersenkwabben. In dit werk zet Hatoum een tegenstelling op
tussen de geïmpliceerde zachte kneedbaarheid van lichamelijke vormen en de aardse
constructie van het object in hard beton.
KAdE, Kunsthal in Amersfoort
Eemplein 77 (Eemhuis)
3812 EA Amersfoort
033 422 50 30
Terug naar boven, datum plaatsing bericht: 14 januari 2025
| 
